Een dag boordevol inspiratie en waardevolle contacten, dat was het Nationaal Kunststof Congres 2023. Wij kijken terug op een succesvolle editie waarmee wij bedrijven, producenten, onderwijsinstellingen, academici en verenigingen samen hebben gebracht. Op weg naar een circulaire kunststofketen, want dat is de weg die wij hebben bewandeld op 9 en 10 november in de Regio Zwolle. Van mooie nieuwe paden tot een deel dat nog vol hobbels zit.

 

© Joris Visser Films

Inspirerende sessies op 9 november

De toon van de dag werd gezet met een aftrap van het programma door auteur, ondernemer en Young Global Leader Lucas Simons. Door de zaal tijdelijk op te schudden, benadrukte hij dat de overgang naar een circulaire kunststofketen een fundamentele systeemverandering vereist. Zoals hij zelf zegt: “Als je een andere uitkomst wilt, moet je de spelregels veranderen.” Hoe zou het klinken als we alle stakeholders in de transitie naar een circulaire kunststofketen een instrument zouden geven en we ze samen laten spelen? “Als atonale bagger”, riep Ulphard Thoden van Velzen, onderzoeker aan de universiteit van Wageningen vanuit het publiek. Als een keten aan het begin staat van een transitie, heerst er vaak chaos. De kunst is om van atonale bagger naar samen muziek maken te komen. De eerste stappen daar naartoe hebben we tijdens dit congres gezet.
In de transitie lopen ketens in de basis eigenlijk allemaal tegen dezelfde zaken aan. Ze gaan door vijf fases heen. In de zaal heerste er verdeeldheid over in welke fase de kunststofketen zich nu precies bevindt. Maar dat de transitie in een versnelling moet komen, was iedereen het echter over eens. Een mooie start om tijdens de deelsessies te gaan kijken hoe we die versnelling kunnen gaan inzetten.

• Wat speelt er in de markt?
  Wat speelt er in de verschillende markten. Tijdens deze eerste deelsessieronde werden circulaire vraagstukken en Best Practices behandeld in de markten. Van bouw en infra tot post-consumer recyclaat in voedselverpakkingen, onder leiding van onder andere DCPV-partners Oost NL, Partners for Innovation en Hogeschool Windesheim. Tijdens de deelsessie PCR in Foodgrade Verpakkingen ging de WUR in op de vraag waarom het plastic systeem voor verpakkingen nog niet circulair is. Daarbij werden een aantal duidelijke redenen zoals gebrek aan design for recycling, effectieve technologieën en een te strenge interpretatie van de wetgeving gegeven. Er zijn dus nog veel grote stappen die genomen moeten worden.
• Hoe wordt deze circulair?
  Na de eerste ronde met deelsessies zijn we op de hoogte van wat er speelt in de verschillende markten. De vraag die daarop volgt, is; hoe worden de verschillende markten circulair. Een nieuwe deelsessie ronde waarbij andere onderwerpen werden uitgelicht, namelijk biopolymeren, design for recycling, circulaire businessmodellen en recycling en recyclaat in de toepassing. Met name tijdens die laatste deelsessie werd de discussie goed op gang gebracht. Gezien de aankomende Nationale Circulaire Plastics Norm, zijn bedrijven op zoek naar hoe je recyclaat kunt gaan toepassen in bestaande producten. Panelleden, Remy Notten (Dijkstra Plastics), Gerrit Klein-Nagelvoort (Veolia Polymers), Tiina Luttikhedde (Qolortech), Jannes Nelissen (Partners for Innovation) en Hans Luinge (Spiral Recycled Thermoplastic Composites) gingen, onder leiding van Martine Bonnema (Polymer Science Park) in discussie over onderwerpen als de kwaliteit en kleur van recyclaat. Op de stelling ‘Ik kan geen recyclaat toepassen vanwege de kwaliteit’ zei Gerrit Klein-Nagelvoort heel stellig; “Het is een excuus om niet met recyclaat te hoeven werken als je zegt dat de eigenschappen niet goed zijn.” gevolgd door luid geklap vanuit het publiek.
• Wat hebben we nog nodig?
  We zijn op weg naar een circulaire kunststofketen, maar zijn er zeker nog niet. Wat hebben we nog nodig om verder te komen? Tijdens deze deelsessie is er gekeken naar een aantal belangrijke middelen die nog nodig zijn om de kunststofketen circulair te maken zoals opleiden, wet- en regelgeving en nieuwe technologieën. Ook presenteerde Plastics Europe een routekaart voor versnelling van de systeemverandering. Tijdens de deelsessie Leren & Werken werd duidelijk dat er een snelle toename is in de behoefte aan professionals om de transitie mogelijk te maken. Daarom is er gekeken naar het doorontwikkelen van bestaand personeel, maar ook hoe je jong professionals klaarstoomt voor de ‘nieuwe’ kunststofindustrie. Panelleden en bezoekers zijn met elkaar in gesprek gegaan.

Future Proof Plastics

Als afsluiter van een inspirerende dag tijdens het Nationaal Kunststof Congres, konden bezoekers aansluiten bij het jaarlijkse NRK-evenement ‘Future Proof Plastics’ met als thema ‘van Woorden naar Daden’. Want er is veel besproken en er zijn intenties uitgesproken over het circulair maken van de keten, maar hoe zet je die om in concrete stappen. Ondernemers Emmelien Regeling (RPP Kunststofoplossingen), Ramon Bongers (Coolrec), Marcel van de Poel (LyondellBasell & Plastics Europe), Erwin van Limpt (HAVAL) en Arjen Wittekoek (Umincorp Polymers) presenteerden hoe zij van woorden zijn overgegaan naar daden en gingen de discussie aan met het publiek.

We sloten deze congres dag met netwerken onder het genot van een hapje en drankje. Want de transitie versnellen doen we samen.

Kunststoffen in de Regio Zwolle

Op 10 november kregen bezoekers de gelegenheid om een exclusief kijkje te nemen bij toonaangevende kunststofbedrijven in de Regio Zwolle. De dag begon bij Koninklijke Auping in Deventer, dat koploper is op het gebied van design for recycling met hun circulaire matras. Zij openden hun deuren en presenteerde het proces dat ze hebben doorlopen om het circulaire matras te kunnen realiseren. Vervolgens vertrokken de bezoekers naar Maan Biobased Products in Raalte. Daar werden ze ontvangen in ‘The Green East’, de testfaciliteit van Maan voor de agrarische sector. Zij deelden de lessen die ze hebben geleerd over de productie en het gebruik van biopolymeren. Als laatste werden de bezoekers ontvangen in de ‘Circulaire Kunststoffabriek’ van RPP Kunststofoplossingen, een volledig circulair gebouwd en energie neutraal bedrijfspand. RPP inspireerde de bezoekers met hun ervaringen op het gebied van recyclaat gebruik, retourstromen en efficiënt produceren. Brandowner OEM heeft dit bezoek versterkt met hoe zij de switch gemaakt hebben van virgin PE naar PE recyclaat.

Het NKC in Beeld

Op deze pagina vind je de foto’s van het Nationaal Kunststof Congres. Gebruik van de foto’s zonder toestemming en bronvermelding is niet toegestaan.

Wij zijn terug in 2025

Het Nationaal Kunststof Congres komt terug op 13 november 2025. Wil je op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen? Laat jouw gegevens dan achter via het onderstaande formulier.

 

 

Wij danken onze sponsoren

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Papier apart inzamelen wordt al op grote schaal toegepast met als doel hergebruiken voor bijvoorbeeld uw nieuwe notitieblokken of koffiebekers. Helaas kan niet al het ingezamelde papier weer opnieuw verwerkt worden tot papier. De reststroom die hieruit ontstaat heeft Alucha geïnspireerd om een proces te ontwikkelen waarbij er calcium carbonaat gewonnen kan worden uit papierafval. Calcium carbonaat is een veel gebruikte en noodzakelijke vulstof in de PVC industrie. Een gesteente dat momenteel door middel van mijnbouw wordt gewonnen. Een meer duurzame oplossing is daarom wenselijk.

Het project

Het proces van Alucha heeft geleid tot een ketensamenwerking met PVC verwerker DYKA, compoundeur PlastChem en Polymer Science Park. Dankzij een bijdrage van de Provincie Overijssel is het project CCC4PVC: “ Circulaire Calcium Carbonaat voor PVC buizen” mogelijk gemaakt. Binnen dit project kijken wij of het haalbaar is om grounded calcium carbonaat (GCC) uit de mijnen te vervangen door circulair calcium carbonaat (CCC) in drielaagse PVC rioleringsbuizen. De kern van deze buizen bestaat op dit moment uit 80% gerecycled PVC (rPVC) en 20% GCC. Deze kern is goed voor 50% van de totale massa van de buis. De binnen- en buitenlaag bevatten ongebruikt oftewel virgin PVC en GCC.

Als het haalbaar blijkt, dan kan de kern van de buis uit 100% circulair materiaal bestaan. Zo wordt de circulaire content van de gehele buis verhoogt van 40% naar 50% en wellicht later tot 60%. Hiermee wordt er voldaan aan de doelstelling van 2030: 50% circulair.

Resultaten tot nu toe                     

De eerste lab resultaten van dit project zijn positief. Het CCC uit het proces van Alucha bevat hele fijne deeltjes uit de papierindustrie. Alucha heeft de CCC op de gewenste specificaties weten te brengen voor toepassing in PVC buizen. In het ketenproject zijn verschillend vervang ingsratio’s getest en vergeleken met referentie commerciële GCC. PlastChem heeft CCC houdende compounds kunnen ontwikkelen en referentie testmateriaal met typische GCC gemaakt. DYKA heeft vervolgens het materiaal verwerkt tot buizen en de verwerkingseigenschappen geëvalueerd. Tot nu toe is gebleken dat 100% vervanging van GCC mogelijk is. Het project gaat een laatste fase in. Als laatste onderdeel van dit project zal op een commerciële productielijn van DYKA buizen worden geproduceerd.

Als PSP zijn wij trots op deze mooie samenwerking die is ontstaan vanuit partnermatching. Wij hebben ook kunnen bijdragen met projectmanagement, onderzoek en het uitvoeren van testen.
Een volgend project zal zijn: CCC4PVC-profielen. Mocht u geïnteresseerd zijn in deelname aan dit nieuwe project? Neem dan contact op met PSP. Meer informatie over onze andere deelnemers vindt u hier.

De kunststofindustrie staat onder druk om te presteren, hiervoor zijn verschillende stappen nodig vanuit het bedrijfsleven en de overheid. Wat kan er gedaan worden om de circulaire economie doelstellingen te behalen? Dat is de onderliggende vraag tijdens het Nationaal Kunststof Congres 2023 op 09 en 10 november in Zwolle. Ondernemers en overheden zijn zich bewust van de noodzaak van verandering in businessmodellen, materialen en regelgeving. De handvaten die ze nodig hebben om stappen te nemen zijn alleen nog niet altijd helder. Die krijgen ze van ons aangereikt.

 

 

Het is geen toeval dat het congres plaatsvindt in de Regio Zwolle. Deze regio staat beter bekend als Dutch Circular Polymer Valley, hét epicentrum voor kunststoffen in het Oosten van Nederland. “De kracht van de kunststofsector in Overijssel en Regio Zwolle zit in samenwerking. De sterke betrokkenheid van het mkb en de samenwerking met de onderwijs- en kennisinstellingen zorgt ervoor dat we samen echt impact kunnen maken.” aldus Provincie Overijssel
Daarbij betrekken we graag de rest van de Nederlandse kunststofindustrie en daarom ontvangen we ze graag op 09 en 10 november in het mooie Zwolle.

 

Programma

Tijdens het tweedaagse evenement gaan we samen op weg naar een duurzame kunststofketen. Koplopers uit de kunststofindustrie gaan met elkaar in gesprek om kunststofbedrijven te inspireren en creëren en krijg je handvaten waar je als bedrijf ook écht wat mee kunt. Op 09 november worden de trends en ontwikkelingen gepresenteerd. Hoe nemen we samen de volgende stap naar een circulaire kunststofketen. Op 10 november krijgt de bezoeker een unieke kans om binnen te kijken bij koplopers uit de industrie.

 

Nationaal Kunststof Congres 2023

Het congres staat gepland op 09 en 10 november in de Nieuwe Buitensociëteit in Zwolle. Koop jouw tickets vóór 30 september met de exclusieve kortingscode KRNKC2023

Bekijk het hele programma op de website van het Nationaal Kunststof Congres.

Jaarlijks gaat het Huis van de Nederlandse Provincies (HNP) op werkbezoek in één van de provincies, dit jaar was de Provincie Overijssel aan de beurt. Wij mochten de afgevaardigden uit Brussel ook bij Polymer Science Park (PSP) verwelkomen. Tijdens het bezoek presenteerden onze projectleider Erwin Zant en programma manager Femke de Loos over PSP en het samenwerkingsproject Dutch Circular Polymer Valley (DCPV) in de Regio Zwolle.

Ze gaven ook inzicht in het actieplan ‘Toepassen Kunststof Recyclaat’ dat mede mogelijk is gemaakt door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) React-EU programma. Met het Materials Platform Kunststof Recyclaat, dat onderdeel is van het actieplan, vullen we de behoefte in van onze achterban om samenwerking in de kunststof keten te bevorderen en de match tussen vraag en aanbod van gerecycled kunststof (kunststof recyclaat) te faciliteren.

 

Verder kwam het Interreg X-lives project aan bod. Het project dat bedrijven in Nederland en West-Duitsland verbindt, met de focus op duurzaamheidsaspecten zoals retourlogistiek, circulaire materiaalvoorziening, ontwerp voor en met recycling, en wetgeving.

 

Onderdeel van het bezoek was natuurlijk ook een rondleiding door onze labs, zodat ze konden beleven wat wij voor bedrijven kunnen betekenen. Want met onze faciliteiten en kennis ondersteunen wij bedrijven om kunststof producten te verduurzamen naar ‘Future Proof Polymers’.

 

Wilt u meer weten over onze faciliteiten of de projecten? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.

 

Interreg X-lives Project stimuleert samenwerking over de grens voor een duurzame toekomst

Tijdens een dynamisch evenement gericht op het hervormen van de bouwsector voor een duurzame toekomst, kwamen experts uit de industrie en innovators samen om oplossingen te verkennen en grensoverschrijdende samenwerking te bevorderen. Het evenement vond donderdag 22 juni plaats bij Breinn in Zwolle en toonde het potentieel van circulaire bouw. Ook benadrukte het de rol van het Interreg X-lives project voor het samenbrengen van bedrijven uit Nederland en West-Duitsland.

De middag begon met een verhelderende presentatie van Martine Bonnema, waarin ze de problematiek van plastic in de bouwsector belichtte. Ze schetste strategieën om over te stappen op circulaire bouwmethoden en benadrukte het belang van het verminderen van plastic afval en het omarmen van duurzame oplossingen.

 

Onderzoek

Vervolgens presenteerde Franziska Struck van de Fachhochschule Münster haar baanbrekende onderzoek naar resource-efficiëntie in de bouw, wat uiteindelijk leidt tot verbeterde duurzaamheid en een verminderde milieubelasting. Haar onderzoek toonde veelbelovende resultaten voor het hervormen van de benadering van de sector ten aanzien van resourcebeheer en wekte interesse bij de deelnemers.

“Dankzij het evaluatiesysteem is het nu mogelijk om de resource-efficiëntie van een bouwconstructie gedurende de hele levenscyclus te meten.”

Franziska Struck

Een industrieel perspectief

Gijs Hemmink van Hanzestrohm wist vervolgens het publiek te boeien met praktijkvoorbeelden van hoe gerecycled plastic al wordt gebruikt in diverse industriële toepassingen. Hij presenteerde hun opmerkelijke prestatie om een volledig functionerende spijkerclip te creëren met behulp van een mix van gerecycled PE en virgin HDPE. Het succes van dit project toonde het enorme potentieel van gerecycled plastic voor de revolutie van de bouw.

 

Innovaties over de grens

Tijdens het evenement stond het Interreg X-lives project centraal, dat fungeert als aanjager voor samenwerking en innovatie. Het project legt verbindingen tussen bedrijven in Nederland en West-Duitsland, met de focus op duurzaamheidsaspecten zoals retourlogistiek, circulaire materiaalvoorziening, ontwerp voor en met recycling, en wetgeving.

In het X-lives project worden 3 hoofdmaterialen gedefinieerd: polymeren, mineralen en vezels. Binnen dit Interreg-project bestaat de mogelijkheid om met een subproject aan te melden. Tijdens het evenement gingen deelnemers in discussie en verkenden ze de mogelijkheden voor de circulaire bouwsector door middel van grensoverschrijdende samenwerking.

 

Wilt u meer weten over het Interreg X-lives project of in contact komen met de innovatieve bedrijven? Neem dan contact met ons op.

Deze reeks van blogs geeft manieren aan om uw productportfolio ‘groener’ te maken. Naast hergebruik (‘re-use’) en gebruik van recyclaat (‘recycling’), kan er bespaard worden op fossiele grondstoffen (‘reduce’) door gebruik te maken van biogebaseerde kunststoffen.

Bioplastics worden vaak geassocieerd met duurzaamheid vanwege hun biologische afbreekbaarheid of afkomst uit hernieuwbare bronnen. Het is hierbij belangrijk om een onderscheid te maken tussen twee belangrijke termen: “biogebaseerd” en “bioafbreekbaar”. Niet alle bioafbreekbare kunststoffen zijn biogebaseerd en niet alle biogebaseerde kunststoffen zijn bioafbreekbaar. De specifieke kansen en uitdagingen van bioafbreekbare kunststoffen worden in een volgende blog uitgebreider besproken.

Hier behandelen we de uitdagingen en kansen die er zijn om biogebaseerde kunststoffen voor uw portfolio in te zetten.

 

Vaarwel fossiel, hallo bio!

Biogebaseerde kunststoffen worden geproduceerd uit hernieuwbare bronnen, zoals biomassa, zetmeel en suiker, of door middel van micro-organismen. Deze bronnen kunnen CO₂ uit de atmosfeer vastleggen. Op productniveau betekent dit meestal een kleinere CO₂-voetafdruk in vergelijking tot de winning en verwerking van fossiele brandstoffen voor de productie van traditionele plastics als een Life Cycle Assessment (LCA) vereist is.

European Bioplastics verwacht dat de wereldwijde productie van bioplastics bijna zal verdrievoudigen van circa 2,2 Mton in 2022 tot ongeveer 6,3 Mton in 2027. Daarvan is op dit moment ruim de helft biologisch afbreekbaar en zal naar verwachting stijgen tot meer dan 3,5 Mton in 2027. Het aandeel biogebaseerde, niet-biodegradeerbare producten zal ruim verdubbelen tot meer dan 2,7 Mton. De relatieve verdeling van de diverse kunststoffen is hieronder weergegeven.

 

 

Ja ik wil biobased inzetten, hoe nu verder?

Biogebaseerde kunststoffen kunnen een duurzaam alternatief bieden voor traditionele plastics en hun marktaandeel zal de komende jaren met een factor 3 groeien. Hoe verhouden deze zich tot fossiel op het gebied van beschikbaarheid, wetgeving, materiaaleigenschappen en recycling?

 

Beschikbaarheid

De beschikbaarheid van voldoende hernieuwbare biomassa op grote schaal is een belangrijke factor voor de productie van biogebaseerde plastics. Efficiënt gebruik van beschikbare grondstoffen, zoals organische reststromen afkomstig uit sectoren zoals landbouw en waterzuivering, voorkomt concurrentie met de voedselketen. Daarnaast zijn ook hernieuwbare brandstoffen potentiële concurrenten voor deze grondstoffen.

Opschaling van proeffabriek naar commerciële productie geeft voor veel van de biopolymeren aanzienlijke uitdagingen. Daarom zijn er wereldwijd slechts enkele fabrikanten die bioplastics op de markt brengen. Sommige biogebaseerde plastics, zoals PLA (polymelkzuren) en bio-PE uit maïszetmeel of suikerriet, zijn momenteel redelijk goed beschikbaar in Nederland. Daarentegen zijn andere bioplastics, zoals PHA (polyhydroxyalkanoaten), PEF (polyethylene furanoaten) en bio-PP uit suikers en plantaardige oliën, nog maar beperkt commercieel beschikbaar en nog volop in ontwikkeling. Het is daarom aan te bevelen om te kijken naar de uitwisselbaarheid van het huidige polymeer dat gebruikt wordt, met een goed beschikbare bio-alternatief.

 

Wetgeving

Met alleen recycling en hergebruik lukt het niet om de kunststofmarkt klimaatneutraal te krijgen in 2050 en fossiele grondstoffen te vervangen. Vooruitlopend op EU-wetgeving heeft het kabinet eind april 2023 besloten per 2027 een nationale verplichting voor plasticproducenten in te voeren om de toepassing van gerecycled plastic of biogebaseerd plastic te stimuleren. Het voornemen is om de verplichting te laten oplopen naar 25%-30% plastic recyclaat of biogebaseerd plastic in 2030. Op dit moment is het aandeel biobased op de Europese markt ongeveer 1%.

Het gehalte biogebaseerd in een kunststof kan worden gemeten volgens de Europese normen EN16640 en EN16785. Dit kan worden gecertificeerd, bijvoorbeeld via TÜV (het OK biobased certificaat) en NEN (biobased content).

 

 

Materiaaleigenschappen

Hoewel bio-PE en bio-PP identieke materiaaleigenschappen hebben als hun fossiele tegenhangers, hebben andere biogebaseerde plastics specifieke materiaaleigenschappen die van invloed zijn op hun toepassingsmogelijkheden. PLA, bijvoorbeeld, heeft goede stijfheid en thermische stabiliteit, maar kan bros zijn en gevoelig zijn voor vocht. PEF biedt uitstekende barrière-eigenschappen, terwijl PHA verschillende eigenschappen kan hebben, afhankelijk van het type en de productiemethode. Het begrijpen en beheersen van deze materiaaleigenschappen is essentieel om ervoor te zorgen dat biogebaseerde plastics geschikt zijn voor de beoogde toepassingen en voldoen aan de vereiste specificaties.

 

Recycling

In tegenstelling tot bijvoorbeeld bio-PE en bio-PET, kunnen bioafbreekbare kunststoffen als PLA en PHA niet altijd goed met bestaande recyclingstromen van traditionele plastics gemengd worden. Dat komt door de andere materiaaleigenschappen en omdat deze plastics ook bioafbreekbaar zijn. Deze incompatibiliteit kan de recycling van de totale plasticstroom verstoren. Volgens Milieu Centraal dient bioafbreekbaar plastic daarom bij het restafval te worden weggegooid met een tarief Afvalbeheerbijdrage Verpakkingen van € 1,05/kg in 2023.

Bovendien is het, door het kleine marktaandeel, op dit moment nog niet rendabel om biogebaseerde kunststoffen te scheiden en sorteren van andere plastics in het afval. CE Delft schat dat PLA, met een huidige marktaandeel van 0,1-0,5%, pas bij een aandeel van 10% in de verpakkingsmarkt voor sorteerders en recyclers economisch aantrekkelijk is te recyclen.

 

Van uitdagingen naar innovatie

Ondanks deze uitdagingen blijven biogebaseerde kunststoffen ontwikkelen en groeien als een duurzaam alternatief. Het is belangrijk voor producenten, gebruikers en beleidsmakers om samen te werken aan het stimuleren van de beschikbaarheid van biomassa, het ontwikkelen van passende wet- en regelgeving en het bevorderen van onderzoek en ontwikkeling om de eigenschappen en prestaties van biobased plastics verder te verbeteren. Op deze manier kunnen we  samen de transitie naar een duurzamere en circulaire economie versnellen.

 

Wilt u werken met biogebaseerde kunststoffen om te komen tot een duurzamere en circulaire economie?  Maar loopt u daarin tegen één van de genoemde of andere uitdagingen aan? Wij pakken de uitdagingen graag samen met u op! Onze  materiaal- en verwerkingsdeskundigen van Polymer Science park helpen u verder met kennis, test- en prototypefaciliteiten en een prachtig netwerk.  Neem daarvoor vrijblijvend contact op.

Martijn Oversteegen, 19 juni 2023