Column: Leiderschap in de Kunststofrevolutie

Het Kunststof Seminar op 14 november werd afgesloten met een krachtige column, voorgedragen door Managing Director van PSP Gijs Langeveld. Je leest de column hieronder.

 

Denkend aan Nieuw Nederland: Leiderschap in de Kunststofrevolutie

Om met de deur in huis te vallen: Nederland moet het leiderschap in de verduurzaming van de kunststofketen naar zich toetrekken. Ik heb Nederlands bekendste gedicht van Hendrik Marsman herschreven voor vandaag. 

Denkend aan Holland, zie ik de kunst van ondernemerschap: handelsgeest, doorzettingsvermogen en betrokkenheid. Ondernemers die problemen van klanten oplossen en kansen ruiken. Sterke ondernemers in de kunststofindustrie: ik zie circulaire fabrieken, ik zie wereldspelers, en FD-gazellen. Veelal tweede generatie ondernemers die het beter willen doen dan hun ouders. Ik zie slimme bedrijfshallen die gestoeld zijn op een rijke geschiedenis aan maakindustrie.

gijs langeveld

 

Denkend aan Holland, zie ik kansen voor kunststofproducten. Producten die ons leven gezonder, makkelijker en milieuvriendelijker maken. Een verpakking die voedsel langer houdbaar maakt, een bouwemmer die gemaakt is van hergebruikt materiaal, of een auto die per saldo minder weegt. Kunststof maakt maatschappelijke vooruitgang mogelijk.  

 

Aan de horizon zie ik ook donkere wolken en een hoop water op onze ondernemers afkomen. Prijzen van recyclaat. Afzetmarkten die kwartaal op kwartaal krimpen. Recyclers die omvallen. Zorgen voor ondernemers zoals goed personeel, onze concurrentiepositie in een Europese markt of de aanstaande tsunami aan wetgeving. CSRD, PPWR, NCPN, en ga zo maar door. Bovenal, zoals Draghi het schetst, een gebrek aan wilskracht van leiders om de Europese industrie competitief te houden en tegelijkertijd te verduurzamen. Een open economie zoals Nederland heeft veel te verliezen. En daarbij investeert de kunststof sector te weinig in innovatie. Tot slot, zorgen over ons gebruik van fossiele grondstoffen, onze koolstofrijke economie, en zorgen over hetgeen dat we nu nog niet weten.   

 

Denkend aan Holland, zie ik…. Mijn moeder zei altijd: Holland, dat zijn maar twee van de twaalf provincies. Denkend aan Nederland dus. Maar ja, denkend aan de kunststofindustrie, waar denk je dan aan? Almelo, Bergen op Zoom, Eindhoven, Emmen, Geleen, Heerenveen, Zwolle? In hoeverre is dit Nederland? De toonaangevende bedrijven zijn of worden onderdeel van multinationals. Dus, moet het niet “denkend aan Europa of denkend aan de wereld” zijn?  

 

Werk in uitvoering aan een Nieuw Nederland. Een cluster van ondernemers in de steigers zetten die elkaar versterken. Zo positioneren we ons als een wereldleider in de transitie naar een duurzamere kunststofsector. Optimalisaties en grensverleggende – en doelzoekende innovaties. Van Valley of Death naar Dutch Circular Polymer Valley. Kunststof als aanjager van transities in andere sectoren. Bioplastics, recyclaattoepassingen, nieuwe vormen van recycling, carbon capture, harmonisatie van ontwerp, noemt u maar op.  

 

Denkend aan Nieuw Nederland, zie ik voor mij een oneindig laagland met sterke doelen als hoge pluimen aan den einder staan, en in de geweldige ruimte verzonken de innovaties verspreid door het land in een groots verband. En in alle gewesten wordt de stem van krachtige ondernemers gehoord. 

Kunststof extrusie

 

In opdracht van Rollepaal hebben Martine Bonnema en Vincent de Gauw onlangs een op maat gemaakte training verzorgd over pvc en kunststof extrusie voor de niet-technische medewerkers van het bedrijf. De training, die plaatsvond op de locatie bij Rollepaal, richtte zich op het verbeteren van de kennis over het (pvc) extrusieproces, met als doel medewerkers beter inzicht te geven in de producten en diensten van het bedrijf.

 

 

 

Over de training

Rollepaal, een fabrikant van extrusie-apparatuur voor PVC, PVC-O en PO buizen, ontwikkelt duurzame, innovatieve oplossingen voor

buisproducenten wereldwijd. Voor de niet-technische medewerkers is een speciale training samengesteld, bestaande uit vijf onderdelen:

  • Introductie kunststoffen
  • PVC
  • Het extrusieproces en de extruder
  • PVC extrusie
  • De rol van Rollepaal in de industrie

PVC is een kunststof met hoogwaardige eigenschappen. De structuur van PVC vraagt om een afwijkende verwerking ten op zichtte van andere thermoplasten. Wat betekent dat in de praktijk voor de machines van Rollepaal en het verwerkingsproces bij hun klanten? Deze onderwerpen zijn onder andere uitgebreid behandeld tijdens de training.

 

“Ik heb de cursus als zeer leerzaam en positief ervaren. Beide sprekers wisten ondanks diepgaande materie de aandacht te behouden door frequente interactiemomenten.”

Aldus Alejandro Krosse, Quality & Improvement Engineer bij Rollepaal

Wat is extruderen?

 

Ook andere medewerkers gaven aan dat de training hen een beter begrip van het extrusieproces heeft gegeven, wat hen helpt om het

totale proces beter te overzien. De medewerkers die al bekend waren met het extrusieproces, gaven aan juist hun kunststofkennis te hebben

bijgewerkt. Met deze training onderstreept Rollepaal haar toewijding aan zowel technische innovatie als de ontwikkeling van haar medewerkers,

om zo een nog betere klantbeleving te kunnen bieden.

 

Verhoog ook de kennis van jouw medewerkers

Net zoals Rollepaal ook de kennis van jouw medewerkers verhogen met een training op maat? Onze experts denken graag met je mee. Neem daarvoor vrijblijvend contact met ons op.

chemische kring

 

De Chemische Kring Zwolle heeft hun nieuwe jaaragenda bekendgemaakt. De agenda is gevuld met interessante onderwerpen die jouw chemische kennis verbreden.

 

Wil je meer weten? Bekijk de jaaragenda op de website van de Chemische Kring Zwolle.

Afgelopen donderdag 14 november 2024 vond het Kunststof Seminar: van Recyclaat naar Product plaats in een uitverkochte Makersfabriek Zwolle. Het was een dag vol kennis, inspiratie en netwerken. Hieronder delen we enkele highlights uit het programma. Een sfeerimpressie van de dag vind je op deze pagina.

 

Van slim schaap naar moedige muis

Aldus keynote spreker Jeroen Smit. Hij is ervan overtuigd dat de huidige crisis vooral ook een leiderschapscrisis is. Er worden veelal oude bedrijfsmodellen gehandhaafd, waarin duurzaamheid een ondergeschikte rang heeft. We moeten als leiders een vliegwiel creëren: naast economische doelen, ook concrete duurzame doelen met partners in de waardeketen.

 

Het verwerken van circulaire kunststoffen

Produceren met recyclaat vraagt (vaak) om aanpassingen in het proces. Bas Nieuwenhuis van Movacolor liet zien welke (doseer)technieken in ontwikkeling zijn om circulaire kunststoffen beter en sneller te verwerken. Daarbij ging hij in op regrinds (post-industrial), biobased materialen en recyclaat (post-consumer). Die laatste zorgt voor een grote uitdaging door onder andere inconsistente vervuiling en stroomeigenschappen (o.a. brugvorming).

“Werken met recyclaat is als het temmen van een wild paard.”

Zoals process engineer Nils Schut zegt. Zijn kennis over het werken met recyclaat maakte grote indruk. “Een kennisbom”, zo noemde het publiek hem. Hij gaf inzicht in het gedrag van recyclaat tijdens het spuitgietproces. Zo liet hij zien welke invloed bepaalde handelingen hebben op het eindproduct en hoe hij het recyclaat ’temt’. Maar ook hoe je problemen in het proces kunt aanpassen. Met die vorm van troubleshooting heeft hij meerdere bedrijven al kunnen helpen.

 

Waar een wil is, is een weg

We willen als industrie de kunststofkringloop sluiten, maar heeft een ERP-organisatie wel de wil en de macht hiertoe? Dat is een vraag die aan bod kwam tijdens de deelsessie ‘Materiaaleigenschappen en toepassingen met Ulphard Thoden van Velzen van de WUR. Ulphard heeft diverse tips gegeven om verpakkende bedrijven op weg te helpen met Design-For-Recycling.

“De kunststof-kringloop kan alleen sluiten als we hier allemaal actief aan meewerken!”

Eloy van der Linde van Fire-Off toonde hoe de closed-loop van emmers door Fire-Off is gerealiseerd. Een nauwe samenwerking met Dijkstra Plastics en Forbo Eurocol is daar een cruciaal onderdeel van. De presentatie van Fire-Off was een grote inspiratiebron voor ketens die circulair willen gaan sluiten en daar zelf de lead in nemen; JUST DO IT!

 

Dit waren slechts enkele onderdelen tijdens het Kunststof Seminar: van Recyclaat naar Product. De bezoekers gingen met een hoofd vol nieuwe kennis en een bestand van nieuwe contacten aan het einde van de dag huiswaarts.

 

Deel jouw ervaring

Was je aanwezig tijdens het Kunststof Seminar op 14 november 2024, dan zijn wij benieuwd naar jouw mening. Op deze pagina kun je een korte enquête invullen. Vergeet ook niet jouw ervaring en foto’s te delen op LinkedIn met #kunststofseminar.

 

Save the date

Het Kunststof Seminar komt terug op 18 maart 2025. Noteer het alvast in je agenda en hou deze pagina in de gaten. Op 13 november 2025 vindt het Nationaal Kunststof Congres ook weer plaats. Hou daarvoor de website van het congres in de gaten, of schrijf je hieronder in voor onze nieuwsbrief.

 

Wij danken onze sponsoren

De ontwikkelingen op het gebied van spuitgieten staan niet stil. Elektrificatie, sneller produceren, lagere uitval, snelle productwissels, krappe procesvenstersetc. De operator staat voor grote uitdagingen. Dat wordt nog versterkt door de grondstoftransitie, waardoor steeds vaker recyclaat en biopolymeren worden toegepast en die weer nieuwe uitdagingen hebben.

 

Speciaal voor de spuitgiet operators organiseert de NRK PVT-kunststofverwerkers de Masterclass Troubleshooting Spuitgieten. Aan het einde van deze masterclass heb je geleerd hoe je problemen op een onderbouwde en gestructureerde manier kan analyseren en oplossen.

Ook gaan we ‘live’ Troubleshooten aan de hand van – door jullie vooraf opgestuurde – praktijkvoorbeelden van een probleem dat je wilt oplossen. Deze masterclass wordt gegeven door Nils Schut (Polymer Science Park) en Robert Maes (Maes Insights). Kortom, een middag vol voorbeelden waarmee je direct zelf aan de slag kunt in jouw bedrijf!

 

Toesturen praktijkvoorbeelden

In het programma is het onderdeel Troubleshooting aan de hand van problemen uit de praktijk opgenomen. Hierin behandelen we jouw spuitgietuitdaging. Dit kan bijvoorbeeld zijn; vloeilijnen in product, onvolledig product of veel te lange cyclus tijden.

 

Iedere deelnemer kan dus een korte probleemomschrijving met foto’s, instelwaardes en/of dataset meesturen, zodat de trainers je kunnen helpen dit probleem op te lossen aan de hand van de besproken methodiek. We kunnen maar een aantal cases behandelen, dus wees snel en volledig!

 

Praktische informatie

Datum: 26 september 2024
Tijd: 13.00 – 17.30 uur
Plaats: Polymer Science Park
Ceintuurbaan 15
8022 AW Zwolle

 

Aanmelden

De bijeenkomst wordt georganiseerd door NRK PVT-kunststofverwerkers en is powered by ChemistryNL. De bijeenkomst is gratis toegankelijk voor leden van NRK PVT-kunststofverwerkers, NRK-branches en derden. Ga voor meer informatie naar de website van NRK PVT-kunststofverwerkers.
Aanmelden en het toesturen van je praktijk voorbeeld kan tot 20 september door een mail te sturen naar info@pvt.nl. In de week voor de meeting ontvang je het definitieve programma en de laatste info.

Werk je al met kunststof recyclaat of wil je hiermee starten? Dan is het belangrijk dat je er rekening mee houdt dat dit materiaal verontreinigd kan zijn. Hoe dit komt, wat het voor jouw product betekent én hoe je dat kan meten leggen we je uit in dit artikel. Ook hebben we een helder plan van aanpak voor je uitgeschreven, zodat je precies weet waar je moet beginnen.

 

Van afval tot kunststof recyclaat

Recyclaat wordt gemaakt uit afvalstromen. Tijdens het gebruik, de inzameling en in het recyclingproces is het materiaal dan ook met allerlei verontreinigde stoffen en materialen in aanraking geweest. Om zoveel mogelijk vuil te verwijderen, passen recyclers verschillende scheidingstechnieken toe. Deze variëren van handmatige scheiding tot geavanceerde methoden zoals kunstmatige intelligentie (AI), zink-drijf (waterbad), infraroodscanners en elektrostatische scheiding. Om de laatste vuilresten – met name inkten en lijmen van etiketten – te verwijderen worden de materialen ook nog gewassen. Dit is een belangrijke stap en is volop in ontwikkeling. Denk bijvoorbeeld aan van koud naar warm tot frictie wassen.

 

Productieproblemen door verontreinigd recyclaat

PET vervuiling kunststof recyclaatOndanks dit scheidings- en wasproces, blijft er regelmatig vuil in het recyclaat achter. Op het oog is dit niet waarneembaar. Maar als je verontreinigd recyclaat gebruikt, dan kun je in productie of tijdens de productlevensduur tegen allerlei problemen aanlopen. Denk aan een verminderde sterkte van het product, doordat de vervuiling lokaal voor een zwakke plek zorgt.Op de afbeelding hiernaast is bijvoorbeeld een breuk ontstaan door aanwezigheid van PET-vervuiling in een Polypropyleen product. Maar ook aan verkleefde en verstopte matrijzen. Daarnaast kun je oneffenheden of verkleuringen in je product ontdekken.

 

Het is dus erg belangrijk om van tevoren te weten of het recyclaat dat je gekocht hebt verontreinigd is. Misschien ervaar je al problemen en vraag je je af waar dit door komt. Ook in dat geval is een analyse van het recyclaat een goede stap om te ontdekken of de oorzaak bij verontreiniging ligt.

 

Soorten verontreiniging van gerecycled kunststof

Er zijn verschillende methodes om recyclaat te analyseren op verontreiniging. Deze leggen we hieronder uit. Welke analysemethode je het beste toe kunt passen hangt af van het type verontreiniging dat je verwacht aan te treffen. Er zijn drie soorten:

  1. Polymeerverontreiniging: denk aan Polyethyleen (PE) vervuild met kleine hoeveelheden Polyproplyleen(PP), afkomstig uit doppen, sluitingen of andere producten. Er kunnen bijvoorbeeld ook nog inkten en lijmresten in het recyclaat aanwezig zijn.
  2. Verontreiniging door vocht en vluchtige organische stoffen (VOC).
  3. Anorganische verontreiniging, zoals zand, klei, stof, metaal en vulstoffen.

 

Polymeerverontreiniging onderzoeken

Heb je het vermoeden dat er sprake is van polymeerverontreiniging? Dan kun je de DSC– (op basis van verhitting/koeling) en/of de FTIR-analyse (op basis van Infrarood) toepassen. Met FTIR-analyses worden met behulp van een infraroodscanner specifieke functionele groepen achterhaald – door middel van een uniek piekenpatroon – om het materiaaltype te identificeren. De focus ligt bij deze analyse op de verbindingen tussen de moleculen.

Bij sommige polymeren, zit er overlap in het piekenpatroon en is het met FTIR-analyse lastig te zien welke polymeren verontreinigd zijn. Dan kun je de meting aanvullen met een DSC-analyse. Bij DSC wordt er onder andere gekeken naar de smelttemperatuur, kristallisatietemperatuur en de Glas Transitie Temperatuur (Tg). Deze testmethode kan ingezet worden om het (hoofd) materiaaltype te identificeren, maar ook de verontreiniging van andere polymeren aan de hand van hun Tg of smelt punt te detecteren.

 

Tip: om een volledig beeld van polymeerverontreiniging te krijgen raden wij aan om beide analyses uit te voeren.

 

Verontreiniging door anorganische stoffen, vocht, VOC’s en vulstoffen uitsluiten

Vermoed je dat er vocht en anorganische stoffen in het materiaal zitten? Of dat er VOC’s vrijgekomen zijn tijdens het productieproces? Dan kun je dit op twee manieren achterhalen.

  1. TGA-test
    Je kunt een sample thermografisch (laten) analyseren, afgekort TGA. Bij deze meting wordt het recyclaat verhit tot 800 °C. Tijdens dit verhittingsproces wordt de gewichtsafname gemeten. Zo kan er worden bepaald of er vocht of VOC’s vrijkomen en bij welke temperatuur de kunststof sterk in gewicht afneemt en dus degradeert. In de asrest van deze test vind je de anorganische stoffen terug. Hierbij kun je denken aan glasvezels, zand en vulststoffen zoals krijt en mineralen.
  2. Verassingstest
    Als je alleen de asrest wilt bepalen kun je ook een (simpelere) verassingstest uitvoeren. Bij deze test verhit je een sample tot 600 °C en meet je het gewicht voor en na de verassing.

Verbredende analyse

Wil je de asrest (de anorganische verontreiniging) uit de TGA of de verassingstest nog verder analyseren? Dan kan dat met behulp van een optische microscoop. Hiermee ontdek je hoe groot en welke vorm de deeltjes hebben. Zo kun je veel te weten komen over de bron van de verontreiniging.

 

vervuiling in dunwanding product, gemaakt van kunststof recyclaat

Microscopische foto vervuiling in dunwandig product, gemaakt van recyclaat

 

Gespecialiseerde analyses voor extra verdieping

Om nog beter te bepalen met welke verontreiniging je te maken hebt, kun je een geavanceerde SEM-EDX microscoop inzetten. Hiermee bepaal je uit welke atomen de verontreiniging bestaat. Denk bijvoorbeeld aan aluminium of calcium door verschillende vulstoffen.
Als je met de TGA-analyse een hoge concentratie van VOC’s hebt waargenomen, dan kun je met behulp van chromatografie (GC/MS) analyseren welke dit zijn. Er zijn zelfs methodes die het gebruik van bijvoorbeeld UV-absorbers of andere additieven in hele lage concentraties in kunststoffen kunnen detecteren. Daarnaast kun je ook in de praktijk verontreiniging testen. Bijvoorbeeld door het filter residu (een stof die overblijft na een proces) na je extrusie verder te analyseren. Deze gespecialiseerde methodes gebruik je alleen wanneer het nodig is om de diepte in te gaan.

 

kunststof recyclaat

SEM-EDX zoom van dezelfde vervuiling in dunwandig product, gemaakt van recyclaat. Met SEM EDX is de samenstelling van deze vervuiling bepaald en kon de bron worden achterhaald.

Plan van aanpak

Verontreinigd recyclaat kan dus tot problemen leiden. Wil je dit oplossen of wil je meer weten dan alleen de specificaties van de leverancier? Dan stellen we onderstaand plan van aanpak voor:

.

Plan van Aanpak Kunststof Recyclaat

Analyses gesubsidieerd (laten) uitvoeren

Om het gebruik van recyclaat te stimuleren, heeft het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de ‘Tijdelijke subsidieregeling omschakeling naar verwerking circulaire plastics’ ter beschikking gesteld. Met deze subsidie krijg je 75% van de onderzoekskosten vergoed voor het uit (laten) voeren van productietesten en verbonden activiteiten, waaronder het selecteren en analyseren van het beoogde recyclaat. Er is per bedrijf tot € 25.000,- subsidie beschikbaar! De aanvraag is op 18 juni jl. geopend en loopt tot 3 oktober 2024. Op is op, dus stuur nog snel jouw aanvraag in. Lees meer over deze subsidie.

 

Hulp nodig?

We denken graag met je mee over welk type verontreiniging er zou kunnen spelen en welke test- en analysemethode daar het beste bij aansluit. Naar wens kunnen we je ook bij het uitvoeren van de analyses en productietests ondersteunen. Neem daarvoor vrijblijvend contact met ons op.

Heb je een vraag?

Bel ons op 085 483 7800 of maak gebruik van het onderstaande contactformulier.