Chemische Kring “Zware metalen als geneesmiddel. Kan dat?”
Prof. dr. Jan Reedijk, Universiteit Leiden.
Zware metalen worden door veel mensen vooral gezien als giftig en gevaarlijk. Veel minder mensen weten dat zware metalen ook nodig zijn voor gezondheid van mens en dier en dat ze medisch toepasbaar zijn. Want hoewel veel metalen in grote hoeveelheden schadelijk zijn, in kleine hoeveelheden zijn ze onmisbaar. De toxiciteit of giftigheid is relatief; alleen de dosis bepaalt of een stof een gif is. Zo is ook water giftig, als de dosis maar groot genoeg is. En andersom kan zelfs de ‘giftigste’ stof geen kwaad, of misschien zelfs goed doen, als de dosis maar gering genoeg is. Verbindingen van zware metalen zijn hier een goed voorbeeld van.
Na een algemene inleiding over de rol van zware metalen in levende organismen, zal in de voordacht nader worden ingegaan op enkele metaalhoudende verbindingen en hun toepassingen in de geneeskunde, zoals verbindingen van goud bij reumabehandeling; Gadolinium in MRI-diagnoses en platina bij kankerbestrijding. Ook wordt aandacht gegeven aan middelen waarvan de werking en nut wat omstreden zijn, zoals een koperen armband, spierversterkers op basis van vanadium en chroom, bladgoud in jenever, en colloïdaal goud in water.
In het laatste deel van de voordracht wordt ingegaan op het meest verkochte antikankermiddel, cisplatina; dat wordt gebruikt in 50% van alle chemotherapeutisch protocollen. Ontdekking en werking zullen worden besproken.
Curriculum vitae:
Jan Reedijk (1943) is gepromoveerd (cum laude) aan de Leidse Universiteit (1968) op een onderwerp uit de moleculaire anorganische chemie. Na een postdoc-periode werd hij in 1972 benoemd als lector aan de (toenmalige) Technische Hogeschool Delft. Van 1979-2009 was hij hoogleraar aan de Universiteit Leiden, waar hij nu de emeritus-status heeft. Hij was de eerste directeur van het Leiden Institute of Chemistry (1993-2005). Van 1990-1992 was hij voorzitter van de Koninklijk Nederlandse Chemische Vereniging (KNCV).
Zijn researchinteresses liggen op het gebied van de coördinatiechemie en bioanorganische chemie, met toepassingen in materialen, katalyse en geneesmiddelen. Mijn zijn groep heeft hij ca. 1200 wetenschappelijke publicaties and octrooien geproduceerd. In zijn academische carrière heeft hij meer dan 250 doctoraal-studentenprojecten begeleid, alsmede 90 promovendi en 100 postdocs .Hij fungeerde in de redacties van meer dan 15 wetenschappelijke tijdschriften. Hij is lid van de KNAW, de Academie van Finland en de Europese Academie. In 2008 werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
He was visiting of honorary professor in: Cambridge (UK), Louvain la Neuve ; Straatsburg, Münster, Riyadh, Dunedin (Nieuw Zeeland) en in Torun (Polen).
Plaats: Collegezaal van het Polymer Science Park, Ceintuurbaan 15, 8022 AW Zwolle.
Een routebeschrijving is te vinden op http://polymersciencepark.nl/het-polymer-science-park/contact/. Neem i.p.v. de eerste deur aan de rechterzijde, de laatste deur voor de toegang van de collegezaal.